Fundusze ETF. Praktyczny przewodnik dla inwestorów

ETF (z angielskiego Exchange Traded Fund) to jeden z najbardziej znanych rodzajów funduszów inwestycyjnych notowanych na giełdzie. Uważa się go za bardzo ciekawy instrument inwestycyjny dlatego, że ma on w sobie cechy nie tylko funduszu, ale również akcji. Na czym polega ten fenomen? Generalnie rzecz ujmując, jest to fundusz – a ten instrument finansowy zakłada, że zainwestowane w niego pieniądze mogą zostać przekazane na zakup różnych środków, jak akcje, obligacje, itp. Inwestując w fundusz, mamy dostęp do akcji wszystkich spółek w nim występujących. ETF jest jednak szczególny, bo jest dostępny bezpośrednio na giełdzie papierów wartościowych, właśnie tak jak i akcje poszczególnych spółek. Dzięki temu jego popularność wśród inwestujących stale rośnie, bo daje duże możliwości dywersyfikacji portfela, a jednocześnie można nim zarządzać na bieżąco, zależnie od tego, co się dzieje na giełdzie.

Idea ETF pojawiła się już w 1990 roku w Kanadzie, ale patrząc na skalę światową, pierwszy ETF wprowadzony na giełdę międzynarodową to ten z 1993 roku – wyemitowany przez State Street Global Advisors. Był to SPDR S&P 500 ETF, który śledził indeks S&P 500. Po tym wydarzeniu bardzo szybko popularność tego rodzaju inwestycji zaczęła wzrastać, pojawiły się nowe ETF, które dzięki niskim kosztom zakupu i przejrzystości transakcji były chętnie wybierane przez inwestujących.

Rodzaje ETF

Na rynku można znaleźć kilka rodzajów ETF różniących się przede wszystkim celem inwestycji. Pierwszym, który został wyemitowany, był ETF indeksowy – czyli SPDR S&P 500 ETF. Jak sama nazwa wskazuje, śledził on nadany mu indeks.

ETF branżowe działają w obszarach różnych branż. Jest ETF działający na rynku technologicznym, spożywczym czy też energetycznym. Każdy taki ETF nie wykracza swoimi inwestycjami poza daną branżę. Przykładami są, chociażby Lyxor MSCI Semiconductors z branży półprzewodników czy iShares Automation & Robotics UCITS ETF z branży automatyki i robotyki.

Kolejny rodzaj ETF to EFT obligacyjny, a więc inwestujący w obligacje różnych kategorii. Przykładem może być iShares Core Global Aggregate Bond.

Istnieją też ETF sektorowe, zajmujące się konkretnymi sektorami gospodarki, jak np. finanse czy zdrowie. Przykładami mogą być tutaj Invesco Solar Energy UCITS ETF Acc czy Invesco US Utilities Sector UCITS ETF.

Mamy również ETF surowcowe, inwestujące w konkretne surowce, np. w srebro czy platynę. Jednymi z takich ETF są BNP Paribas Easy Energy & Metals Enhanced Roll UCITS ETF EUR oraz Invesco Physical Palladium.

Wymienione rodzaje ETF to nie zamknięta lista. Rozwijający się rynek oferuje coraz to nowsze możliwości, co sprawia, że ETF to nieodmiennie bardzo popularny pomysł na rozwój rynku. Daje bardzo duże możliwości wyboru i jest elastyczny, co sprawdza się szczególnie w przypadku początkujących inwestorów.

Wady i zalety inwestowania w ETF

Jak każdy pomysł na inwestowanie, ETF mają zarówno swoje zalety, jak i wady. Jest to nieodłączna część ryzyka związanego z chęcią pomnażania własnego bogactwa, dlatego zaczynając podróż po świecie rynków inwestycyjnych, warto jest przejrzeć różne propozycje sposobów i dowiedzieć się o nich, ile tylko się da. Pomocne mogą okazać się takie artykuły, jak ten, a także bezpośredni kontakt z osobami, które “siedzą” już w tematach finansowych i mogą podzielić się swoją wiedzą.

Zalety ETF to przede wszystkim dywersyfikacja, niskie koszty, transparentność i dostęp do szerokiej bazy inwestycyjnej. Jeśli chodzi o dywersyfikację, to trzeba pamiętać, że ETF ma dostęp do bardzo dużego zakresu aktywów, co pozwala osiągnąć bezpieczną dywersyfikację portfela. Dzięki temu, że ETF oznacza szeroki wybór spośród różnych branż czy sektorów, inwestujący nie musi zamykać się w jednym obszarze.

ETF może zarządzać każdy, nawet początkujący inwestor. Dzięki zdywersyfikowanej budowie funduszu działanie w tym obszarze jest dość proste, nie wymaga poświęcenia tak dużo czasu na obserwację zmian na giełdzie i tak mocnego wyczucia czy też intuicji, jak to jest w przypadku obrotu akcjami. Dzięki temu można też zaoszczędzić na kosztach związanych z koniecznością przekazania pałeczki specjalistom.

Ponadto dane na temat notowań ETF są dostępne w czasie rzeczywistym. Tak samo można je na bieżąco kupować i sprzedawać, a aktualne informacje o każdym ETF są bardzo łatwo dostępne w Internecie, np. na stronach z notowaniami giełdowymi czy wyszukiwarkami funduszy (jak bossa.pl czy biznesradar.pl).

Jeśli chodzi o wady, to przede wszystkim należy do takich zaliczyć brak aktywnego zarządzania. Wspomniane w zaletach niskie koszty w pewien sposób i w niektórych przypadkach mogą przełożyć się także na wadę inwestowania w ETF. Dzieje się tak dlatego, że jeśli skusi nas tańsza opcja działania na własną rękę, bez pomocy specjalisty, może (choć nie musi) spowodować to nieco gorsze wyniki – szczególnie w przypadku niedoświadczonych inwestorów.

Ponadto warto zauważyć, że ceny kupna i sprzedaży ETF różnią się, a płynne zmiany na rynku inwestycji sprawiają, że można stracić na zbyt pochopnej reakcji spowodowanej zmianami statusu danego ETF. Dlatego też przed każdą inwestycją należy zapoznać się z wymaganiami rynku dotyczącymi wybranego ETF.

Narzędzia do inwestowania w ETF

Rozwój technologii cyfrowych pozwolił na stworzenie wielu narzędzi i platform, na których można zająć się inwestowaniem w ETF. Między innymi mamy dostęp do różnego rodzaju platform maklerskich oraz aplikacji inwestycyjnych.

Platformy oferują dostęp do wielu instrumentów inwestycyjnych, a także do narzędzi pozwalających na wykonywanie nawet bardzo zaawansowanych analiz. Wśród dostępnych platform mamy takie, które nadają się dla nowych użytkowników, jak i te bardzo skomplikowane, wspomagające inwestowanie bardzo aktywnych graczy. Korzystając z tego typu narzędzi, należy zwrócić uwagę na to, że każda z nich może mieć różne koszty transakcyjne – zazwyczaj jest to przedział między 0,19% a 0,39% prowizji od transakcji zawieranych drogą elektroniczną (zlecenia telefoniczne mogą nas kosztować nawet 1%). Do tego dochodzi opłata za prowadzenie konta oraz dodatkowe koszty – np. opłata za dostęp do najlepszej aktualnie oferty. Jednymi z najbardziej polecanych obecnie są np. rachunek maklerski XTB, konto inwestycyjne TMS Oanda czy eMakler w mBanku.

Korzystanie z aplikacji mobilnych jest bardzo wygodne, ponieważ wymagają jedynie działającego smartfona. Interfejs jest zwykle prosty i przejrzysty, a oferowana mobilność jest doceniana szczególnie przez młodszych użytkowników. Najbardziej polecane są obecnie aplikacje typu Plus500, eTORO czy capital.com. W przypadku tego narzędzia do inwestowania, koszty transakcji są zazwyczaj niższe. Np. eTORO w ogóle nie pobiera prowizji za transakcje na funduszach ETF.

Bardzo popularnym narzędziem inwestycyjnym są także tak zwani robodoradcy (np. Portu, Finax czy Aion Globalne Inwestycje). Są to platformy, które pomagają w inwestowaniu przy wykorzystaniu różnego rodzaju algorytmów. Nie korzysta się z nich z pomocą drugiego człowieka, ale z pomocą automatu, który dzięki bieżącej analizie rynkowej może proponować korzystne ruchy inwestującym. Jest to na pewno tańsza opcja niż realny doradca inwestycyjny i łatwiejsza dla zapalonych inwestorów, ale trzeba dobrze przeanalizować koszty przed podjęciem decyzji. Może się zdarzyć, że nie będzie pobierana żadna prowizja transakcyjna, ale opłaty za dodatkowe usługi będą bardzo wysokie, nawet kilkadziesiąt czy kilkaset złotych za pojedynczą usługę.

Kolejnym narzędziem do inwestowania w ETF są plany oszczędzania (np. Plan Systematycznego Oszczędzania Agio Funds czy plan oszczędzania na dzieci Portu), w których robi się regularne wpłaty na dedykowane konto, a następnie rozdziela środki między wybrane ETF. Dzięki temu, że można ustawić własną składkę, a konto zarządzane jest automatycznie, koszt korzystania z tego narzędzia jest porównywalnie niski.

Strategie inwestycyjne z wykorzystaniem ETF

W zależności od zaangażowania w pomnażanie majątku oraz stanu posiadanej wiedzy na temat rynku finansów, można poruszać się w zakresie kilku strategii inwestycyjnych. Poniżej kilka przykładowych.

Inwestowanie pasywne opiera się na długoterminowych inwestycjach w szeroki zakres aktywów, by osiągnąć finalny wynik zbliżony do wyniku rynku lub danego segmentu. Zakłada ono niewysokie nakłady związane z zarządzaniem.

Inną strategią jest pasywny portfel, a więc wybór różnych klas aktywów i utrzymywanie wyników w określonej z góry proporcji.
Ciekawą strategią jest też inwestowanie tematyczne, a więc takie, które skupia się na konkretnej branży czy sektorze. Ponieważ koncentruje się ona tylko na jednym zakresie, jest to nieco trudniejszy sposób inwestowania, wymaga też szerszej wiedzy i lepszego wyczucia rynku od inwestora, ale może za to oferować potencjalnie większe zyski.

Czy warto inwestować?

Zanim zdecydujemy się na wejście w świat inwestycji, musimy realnie oszacować nasze umiejętności, poszerzyć zakres swojej wiedzy dotyczącej instrumentów inwestycyjnych i przemyśleć, jaki sposób inwestowania będzie dla nas najlepszy. ETF wydają się być bardzo dobrym wyborem dla początkujących inwestorów, jednak trzeba pamiętać, że każda inwestycja wiąże się z ryzykiem, świat inwestycji ciągle się zmienia, a rozwój technologii pozwala na tworzenie coraz to nowszych rozwiązań. Dlatego na początek warto jest skorzystać z różnych, wspomnianych wyżej opcji pomocy dostępnych na rynku finansowym, jak doradcy, aplikacje czy platformy inwestycyjne. Warto też zaglądać na rankingi funduszy tworzone przez firmy zajmujące się analizą giełdy i rynków finansowych. Na przykład strona rankia.pl pozwala na wyszukiwanie artykułów opisujących aktualne najlepsze ETF w wybranych sektorach. Są też inne podobne platformy. Dla przykładu, platforma LynxBroker stworzyła ranking najbardziej obiecujących ETF 2023 roku. Przedstawia się on jak poniżej:

iShares Core S&P 500 UCITS ETF (IUSA) emitowany przez spółkę BlackRock – fundusz zawiera udziały z sektora technologii informacyjnych (Apple, Microsoft, NVIDIA), ochrony zdrowia (UnitedHealth Group, Johnson & Johnson, Pfizer) czy dóbr konsumpcyjnych (Amazon, Tesla, Nike)
iShares Global Clean Energy UCITS ETF (INRG) – fundusz skupiający się na sektorze energii odnawialnej, w tym na takich spółkach jak Enphase Energy, Plug Power, Conolidated Edison czy First Solar
Lyxor MSCI Future Mobility ESG Filtered UCITS ETF (ELCR) – to fudusz działający w obszarze elektromobilsości. Skupia w sobie udziały takich spółek jak Tesla, Xpeng, Lucid Motors czy NVIDIA
Lyxor MSCI India UCITS ETF (INR) – fundisz działający w obszarze inwestycji indyjskich. Ma w sobie elementy sektora finansowego, IT, energetycznego czy dóbr konsumpcyjnych.

Podsumowując, decydując się na wejście w świat inwestowania, trzeba zdawać sobie sprawę, że jak w przypadku każdego sposobu na pomnażanie majątku, wiąże się to z koniecznością nabycia sporej wiedzy na tematy finansowe. Inwestowanie jest dla osób cierpliwych i opanowanych. Dla tych, którzy skupią się na analizie możliwości na przyszłość, zamiast na wykonywaniu gwałtownych ruchów zgodnie z tym, co w danej chwili dzieje się na giełdzie.